Medicijnmonitor 2017: investeren in innovatie en maatschappij
De Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen (VIG) publiceerde onlangs haar jaarlijkse Medicijnmonitor (voorheen Farma Feiten). Het rapport geeft een overzicht van de bijdragen die innovatieve medicijnen leveren en doet een voorzet voor de bekostiging van nieuwe geneesmiddelen.
De Nederlandse levensverwachting is de afgelopen decennia geleidelijk gestegen. Op dit moment is de gemiddelde levensverwachting van Nederlandse mannen 80 jaar, gevolgd door de vrouwen die gemiddeld drie jaar langer leven. Over zo’n 25 jaar is dat voor beide geslachten acht jaar langer.
Vergrijzing en betaalbaarheid
Op dit moment is een op de zes Nederlanders een 65-plusser. Dat aantal zal de komende jaren stijgen, met als gevolg dat er meer medicijngebruikers zullen zijn. Het huidige zorgbudget is goed voor 73,5 miljard euro, maar naar verwachting zal dat meestijgen met de vergrijzing. Van het totaalbedrag nemen extramurale geneesmiddelen ongeveer 3 miljard voor hun rekening. In 2017 stijgt dat naar verwachting naar 4,8 miljard: 7 procent. Het aandeel dat geneesmiddelen binnen de ziekenhuizen hebben is ongeveer 10 procent: meer dan 2 miljard euro van de 23 miljard die het ziekenhuisbudget groot is.
Goedkopere medicijnen: geld voor investeringen
De totale omzet van geneesmiddelen is de laatste tien jaar rond de 5 miljard euro gebleven, terwijl het aantal doseringen van geneesmiddelen in het afgelopen decennium is gestegen. Daarnaast zijn de gemiddelde medicijnprijzen in de laatste tien jaar gestaag gedaald. Maar ze kunnen nog lager: bijvoorbeeld door het introduceren van nieuwe generieke medicijnen bij het verlopen van een patent. Dat zou in de komende jaren miljoenen euro’s kunnen besparen. Ook de ontschotting, waarvoor de VIG eerder pleitte, zou in het meest positieve scenario meer dan anderhalf miljard euro kunnen besparen op het zorgbudget. Dat bespaarde geld kan volgens de VIG vervolgens worden gebruikt voor de bekostiging van nieuwe geneesmiddelen, die op zichzelf weer geld zouden kunnen opleveren: 0,6 tot 1,6 miljard euro in de vorm van bespaarde zorgkosten, extra arbeidsparticipatie en minder verzuim.
Wereldtop
Volgens de VIG heeft Nederland de potentie om bij de wereldtop te horen als het gaat om onderzoek en ontwikkeling naar en van nieuwe geneesmiddelen. Dan is samenwerking tussen alle belanghebbenden belangrijk en moet er blijvend worden geïnvesteerd. De besparingen, geschetst in de Medicijnmonitor 2017, zouden daar volgens de VIG in kunnen helpen. Toch zijn die besparingen makkelijker gezegd dan gedaan. Zo is het geld dat vrijkomt door de ontschotting gebaseerd op kostengroei bij ongewijzigd beleid en afhankelijk van het omturnen van de zorginkoop en de inrichting van het ministerie van VWS – een transitie die op zichzelf al geld kost en ook niet zomaar is gerealiseerd. Daarnaast is het geld dat ontwikkelde medicijnen opleveren niet altijd even meetbaar: zo levert het effect van toegenomen arbeidsparticipatie en afgenomen verzuim geen concreet geld op, maar meer een maatschappelijke winst.
Feit blijft dat de VIG met de Medicijnmonitor een trend illustreert: aansluiten bij de economische en maatschappelijke zaken die op dit moment leven. Zeker in het licht van de kabinetsformatie is het interessant dat de VIG zich namens de farmaceutische industrie profileert met innovatie en werkgelegenheid.
Bronnen: VIG, Axon
Dit artikel verscheen op 21 april in de kennisdatabase van Axon Healthcare.